مفهوم بازاریابی داخلی از دهه ۱۹۸۰ وجود داشته است؛ یعنی وقتی بری اعلام کرد که استفاده از استراتژی هایی همانند بازاریابی، برای مدیریت افراد معنادار بوده و کاربرد دارد. چنین تصور می شد که جذب و حفظ کارکنان خوب، شبیه جذب و حفظ مشتریان خوب است. به علاوه برای جذب تعهد کارکنان به استراتژی سی.آر.ام به شما پیشنهاد می شود آن استراتژی را طوری به آنان عرضه کنید که گویا محصولی است که از آنان انتظار می رفته آن را بخرند. بازاریابی داخلی را می توان اینگونه تعریف کرد؛ یک تلاش برنامه ریزی شده برای غلبه بر مقاومت سازمانی در راستای تغییر و تنظیم، برانگیختن و هماهنگ کردن کارکنان به سمت اجرای کارآمدتر استراتژی های عملیاتی و شرکتی است.
اهداف بازاریابی
آنها ممکن است شامل اهداف وسیعی باشند، همچون؛ تعهد به استراتژی سی.آر.ام، انگیزه بخشیدن به کارکنان برای اتخاذ فرایندهای شبکه یا توسعه فرهنگی که در آن نظر و رای مشتری مهم و اساسی است. همچنین اهداف می توانند به سادگی قابل اندازه گیری باشند، مثلا آموزش ۱۰۰ درصد کارکنان برای درک مفهوم ارزش چرخه زندگی مشتری.
هدف گیری و بخش بندی بازار
بخش بندی شامل تقسیم بازار داخلی به زیرمجموعه های همگن است، به طوری که بتوان هر گروه را با یک آمیخته بازاریابی متفاوت هدف گرفت. بازار داخلی به احتمال زیاد شامل افراد مختلف با سطوح مختلف تعهد به استراتژی سی.آر.آم است. جذب و به دست آوردن تعهد می تواند یک چالش بزرگ محسوب شود. تعهد به خرید در یک سطح اساسی یا عقلانی عمل می کند. تعهد به خرید عقلانی، در جایی است که کارکنان می دانند چه چیزی باید تغییر کند و توجیه و دلیل آن تغییر را درک می کنند. تعهد به خرید احساسی، هنگامی است که اشتیاق قلبی واقعی و حتی هیجان و شور و شوق در خصوص تغییر وجود دارد.
جایگاه یابی بازار
جایگاه یابی به این مربوط می شود که شما می خواهید استراتژی سی.آر.ام، چگونه توسط هربخش از بازار داخلی درک و یافت شود. برای برخی کارکنان، جایگاه یابی آن به عنوان یک جنبش و حرکت استراتژیک سالم و معقول که سهامدارانشان را ارزشمندتر خواهد ساخت، مفهوم پیدا می کند. ممکن است جایگاه یابی برای دیگران در خصوص غنی سازی شغل، رضایت کاری، آسان سازی فرایندها و یا هر چیز دیگر باشد که بخش بندی به آن بها می دهد. شاید یک جایگاه یابی برای تمامی بخش ها مناسب نباشد.
آمیخته (آینده) بازاریابی
مجموعه ای از ابزارها است که بازاریابان به منظور کسب نتایجی که در بازار هدفشان می خواهند، از آنها استفاده می کنند. این ابزارها معمولا به عنوان “چهار پی” شناخته می شوند؛ محصول، قیمت، ارتقای فروش و مکان. یک آمیخته بازاریابی گسترش یافته با سه پی اضافه – کارکنان، شواهد فیزیکی و فرایندها – برای بازاریابان خدماتی شکل گرفته و به وجود آمده است. این اجزا به روش هایی ترکیب و آمیخته شده اند که بازاریابان داخلی احساس می کنند اهداف را محقق می سازند. اجزای کلیدی درآمیخته بازاریابی داخلی عبارتند از: ارتباطات و شبکه بندی.
استفاده ۷ پی به عنوان آمیخته بازاریابی داخلی
- محصول: کارکنان استراتژی های سی.آر.ام را خریداری می کنند. آنان باید فرایندهای کاری تغییر یافته و یا دیگر اقدامات مرتبط با مدیر ارشد را انجام داده و اجرا کنند.
- قیمت: هزینه روان شناختی اتخاذ فرایندهای کاری جدید.
- ارتقای فروش “ارتباطات داخلی”: توجیهات رو در رو، روزنامه ها، ورودی کارکنان، فیلم های ویدئویی تولید شده در شرکت، دوره های آموزشی، طرح های تشویقی، شبکه تلویزیونی شرکت، پخش خارج از استودیو، کنفرانس ها.
- مکان: جلسات در محل و خارج از محل، مکان های مجازی “مثل ویدئو کنفرانس”.
- افراد: همکاران، اعضای تیم، ناظران، مدیران عامل، آموزش دهندگان، مشاوران.
- شواهد فیزیکی: یادداشت ها، یادداشت های توجیهی، راهنماهای آموزشی، شرح شغل.
- فرآیندها: آموزش، تربیت، راهنمایی، مذاکره.